Metody żywienia bydła opasowego (mięsnego)
Metody żywienia bydła opasowego (mięsnego)

Mianem bydła opasowego (mięsnego) określa się w Polsce rasy bydła o dwukierunkowym typie użytkowym mięsno-mlecznym lub mleczno-mięsnym, typowe rasy mleczne i rasy mięsne. Cielęta do opasu pozyskuje się głównie z krzyżowań towarowych krów mlecznych (rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej) z buhajami ras mięsnych. W naszym kraju użytkowanych jest aż 15 ras bydła, jednak tylko kilka z nich zyskało większą popularność. Są to: Limousine, Simental i Hereford. Chów bydła mięsnego jest gałęzią rolnictwa, w której można pogodzić zachowanie ekologicznej funkcji użytków zielonych z  przestrzeganiem zasad ochrony środowiska, przy równoczesnej wysokiej produkcji. 

Zasady żywienia bydła opasowego

W chowie bydła opasowego żywienie jest najważniejszym elementem wpływającym na wyniki produkcyjne oraz na jakość pozyskiwanego mięsa. Dawki pokarmowe przeznaczona dla opasów ulegają zmianie w zależności od zmieniających się potrzeb pokarmowych zwierzęcia i określane są w przedziałach wagowych masy ciała, zazwyczaj co 50 kg. Niezależnie od grupy wiekowej bydła dawka pokarmowa powinna być odpowiednio zbilansowana pod względem potrzeb energetyczno-białkowych. Obowiązują następujące zasady ogólne:

  • krowy odchowujące cielęta żywione są głównie paszami objętościowymi (jeśli pasza zawiera 4,1 MJ energii netto i więcej niż 18% włókna surowego w 1 kg suchej masy, możemy nazwać ją paszą objętościową); w okresie zimowym dawkę pokarmową stanowią głównie kiszonki, siano, słoma
  • odsadzone cielęta przeznaczone na opas żywione są paszą o dużej zawartości energii oraz białka
  • aby zwiększyć przyrosty cieląt, które przebywają z krowami można wprowadzić im do dawki pokarmowej (oprócz mleka matki, oraz zielonki) paszę treściwą oraz siano

Pasza treściwa dla bydła opasowego

Pasze treściwe dla bydła opasowego charakteryzują się dużą koncentracją składników energetycznych i/lub białkowych w suchej masie. W skład takich pasz mogą wchodzić:

  • ziarna zbóż (jęczmień, owies, kukurydza)
  • nasiona roślin motylkowatych (koniczyna, lucerna) i oleistych (rzepak, słonecznik)
  • produkty uboczne przemysłu olejarskiego (śruta)

Jakie zboża dla bydła opasowego

Ziarna oraz łodygi zbóż wchodzące w skład pasz treściwych to surowiec wysokoenergetyczny, o dużej zawartości suchej masy, niewielkiej ilości wody i wysokiej zawartości skrobi. Ziarna bogate są w witaminę A, B oraz E, mają też niewielką zawartość sodu i wapnia. Poszczególne zboża i ich ziarna mają zróżnicowaną wartość w żywieniu bydła opasowego. 

Jęczmień dla bydła opasowego najlepszy jest w formie gniecionej, w postaci płatków lub granulatu. Dopuszczalna jest także niewielka dawka całych ziaren i słoma jęczmienna.

Owies wchodzi w skład pasz treściwych z uwagi na dużą zawartość plew i duże ilości włókna surowego.

Żywienie bydła opasowego kukurydzą stosuje się z uwagi na dużą zawartość tłuszczu, ale zawsze należy dostosować jej ilość do kukurydzy w kiszonkach stosowanych jako pasza objętościowa. Cielęta można żywić całymi zakiszonymi kolbami kukurydzy.

Żyto w żywieniu bydła opasowego powinno być stosowane w ograniczonych ilościach (ma w składzie polisacharydy nieskrobiowe o właściwościach antyodżywczych) i tylko u starszych zwierząt (lepiej radzą sobie z wykorzystaniem składników odżywczych).

Żywienie bydła opasowego mocznikiem

Mocznik paszowy można zastosować w przypadku deficytu białka w dawce paszowej. Prawidłowe zbilansowanie dawki paszowej w białko, energię, włókno, składniki mineralne i witaminy nie jest proste, a mocznik może doskonale uzupełnić deficyt białkowy, pod warunkiem, że jego dzienna dawka nie przekroczy 30 g mocznika na 100 kg masy ciała zwierzęcia (krowa o masie 500 kg – 150 g mocznika). Nie wolno stosować mocznika „na oko”!

Białko w dawce paszy dla bydła najczęściej uzupełniane jest śrutą poekstrakcyjną sojową i rzepakową, ale mocznik jest tańszy i lepiej przyswajalny. Decydując się na dodanie mocznika do paszy należy pamiętać m.in., że:

  • nie można skarmiać mocznika młodym zwierzętom (do 6 miesiąca życia)
  • najbezpieczniejszą metodą jest wymieszanie mocznika w mieszance pasz treściwych (1–2% na kg mieszanki)
  • mocznik można mieszać z melasą (9 kg melasy na 1 kg mocznika i rozrobić 1:1 z wodą)
  • nie można rozpuszczać mocznika w wodzie, bo wtedy następuje dużo szybszy jego rozkład w żwaczu i można spowodować zatrucie
  • mocznik jest dobrym uzupełnieniem dawek opartych na kiszonce z kukurydzy (żywienie opasów na kiszonce i moczniku)

Żywienie bydła opasowego ziemniakami

Ziemniaki zaliczane są do pasz objętościowych i mogą być stosowane w żywieniu opasów jako zamiennik paszy treściwej. Należy jednak pamiętać, że ze względu na  skrobię i inne cukry, które łatwo fermentują w żwaczu, stosowanie ich jako jedynej paszy i w nadmiernych ilościach powoduje wzdęcia i odbija się niekorzystnie na układzie pokarmowym i zwierząt. Dzienna dawka ziemniaków zależy od:

  • wieku zwierząt (im starszy opas, tym większa dawka)
  • intensywności produkcji opasów
  • dostępności surowca lub zgromadzonych zapasów (nie powinno się zmieniać rodzaju paszy po 2-3 tygodniach, aby osiągnąć zamierzony efekt należy zapewnić dostęp do ziemniaków przez co najmniej kilka miesięcy)

Podsumowanie

W sezonie pastwiskowym bydło opasowe korzysta z zielonki, która jest jego głównym pokarmem. W sezonie zimowym podstawą żywienia bydła mięsnego są tanie pasze gospodarskie: sianokiszonka, kiszonka z kukurydzy, siano, słoma oraz produkty uboczne przemysłu rolno-spożywczego: wysłodki buraczane, wytłoki jabłeczne, wywar gorzelniany (lepszy zbożowy niż ziemniaczany).

do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper.pl